Hoewel we misschien allemaal willen geloven dat we rationeel en logisch zijn, is het trieste feit dat we voortdurend onder de invloed zijn van cognitieve vooroordelen die ons denken verstoren, onze overtuigingen beïnvloeden en de beslissingen en oordelen beïnvloeden die we elke dag maken.
Soms zijn deze vooroordelen tamelijk voor de hand liggend, en je kunt zelfs merken dat je deze aanleg herkent. Anderen zijn zo subtiel dat ze bijna niet op te merken zijn.
Omdat onze aandacht beperkt is en we niet alle mogelijke details en gebeurtenissen kunnen evalueren bij het vormen van onze gedachten en meningen, is er voldoende ruimte voor deze vooroordelen om ons denkproces te betreden en onze beslissingen te beïnvloeden. De volgende zijn slechts enkele van de verschillende cognitieve vooroordelen die een krachtige invloed hebben op hoe je denkt, hoe je je voelt en hoe je je gedraagt.
1 - De bevestigingsbias
De bevestiging van de bevestiging is gebaseerd op het feit dat mensen vaker naar informatie luisteren die de overtuigingen bevestigt die ze al hebben. Door dit vooroordeel geven mensen de voorkeur aan informatie die hun eerdere overtuigingen bevestigt.
Deze vooringenomenheid kan vooral duidelijk zijn als het gaat om zaken als wapenbeheersing en het broeikaseffect. In plaats van naar de andere partij te luisteren en alle feiten op een logische en rationele manier te bekijken, hebben mensen de gewoonte om te zoeken naar dingen die versterken wat ze al denken dat waar is.
In veel gevallen kunnen mensen aan twee zijden van een kwestie naar hetzelfde verhaal luisteren en elk zal met een andere interpretatie weglopen dat zij hun bestaande standpunt bevestigen. Dit is vaak een aanwijzing dat de voorkeur voor bevestiging werkt om hun meningen te "beïnvloeden".
2 - The Hindsight Bias
Achteraf gezien is een algemene cognitieve vooroordeel dat de neiging van mensen om gebeurtenissen, zelfs willekeurige, te zien als voorspelbaarder dan ze zijn.
In één klassiek psychologie-experiment werd aan studenten gevraagd om te voorspellen of ze toen dachten: genomineerde Clarence Thomas zou worden bevestigd door het Amerikaanse Hooggerechtshof. Voorafgaand aan de stemming in de Senaat, dacht 58 procent van de studenten dat Thomas zou worden bevestigd. De studenten werden opnieuw ondervraagd na de bevestiging van Thomas, en maar liefst 78 procent van de studenten zei dat ze hadden geloofd dat Thomas zou worden bevestigd.
Deze neiging om terug te blikken op gebeurtenissen en te geloven dat we het "altijd al wisten" is verrassend veel voorkomend. Na examens kijken studenten vaak terug op vragen en denken ze "Natuurlijk! Ik wist dat! "Ook al misten ze het de eerste keer. Beleggers kijken terug en geloven dat ze hadden kunnen voorspellen welke technologiebedrijven dominante krachten zouden worden.
De achteraf geziene vooroordelen vinden plaats om een combinatie van redenen, waaronder ons vermogen om eerdere voorspellingen "verkeerd te onthouden", onze neiging om gebeurtenissen als onvermijdelijk te beschouwen en onze neiging om te geloven dat we bepaalde gebeurtenissen hadden kunnen voorzien.
3 - De verankering vooringenomenheid
We hebben ook de neiging om overdreven beïnvloed te worden door het eerste stukje informatie dat we horen, een fenomeen dat de verankeringsbias of verankeringseffect wordt genoemd. Het eerste nummer dat tijdens een prijsonderhandeling wordt geuit, wordt bijvoorbeeld het ankerpunt van waaruit alle verdere onderhandelingen zijn gebaseerd. Onderzoekers hebben zelfs geconstateerd dat het hebben van deelnemers die een volledig willekeurig getal kiezen, invloed kan hebben op wat mensen raden wanneer niet-gerelateerde vragen worden gesteld, bijvoorbeeld hoeveel landen er in Afrika zijn.
Deze lastige kleine cognitieve vooringenomenheid beïnvloedt niet alleen zaken als salaris- of prijsonderhandelingen. Artsen kunnen bijvoorbeeld vatbaar worden voor de verankeringsinstantie bij het diagnosticeren van patiënten. De eerste indrukken van de arts van de patiënt creëren vaak een verankeringspunt dat soms onjuist alle volgende diagnostische beoordelingen kan beïnvloeden. Als u ooit een nieuwe arts ziet en zij u vraagt om haar uw hele verhaal te vertellen, ook al zou alles in uw administratie staan, daarom. Het is vaak de arts, of analoog iemand die een probleem probeert uit te diepen, die een essentieel stuk informatie ontdekt dat over het hoofd werd gezien als gevolg van de verankering.
4 - Het desinformatie-effect
Onze herinneringen aan bepaalde gebeurtenissen worden ook vaak sterk beïnvloed door dingen die gebeurden na de gebeurtenis zelf, een fenomeen dat bekend staat als het desinformatie-effect . Een persoon die getuige is van een auto-ongeluk of een misdaad, kan geloven dat hun herinnering glashelder is, maar onderzoekers hebben ontdekt dat het geheugen verrassend gevoelig is voor zelfs zeer subtiele invloeden.
In een klassiek experiment van geheugenspecialist Elizabeth Loftus , werden mensen die een video van een auto-ongeluk keken, vervolgens gevraagd om een van de twee iets andere vragen: "Hoe snel gingen de auto's als ze elkaar raken?" Of "Hoe snel waren de auto's gaan wanneer ze tegen elkaar botsten? '
Toen de getuigen vervolgens een week later werden ondervraagd, ontdekten de onderzoekers dat deze kleine verandering in de manier waarop vragen werden gepresenteerd ertoe leidde dat deelnemers dingen terughalen die ze niet echt hebben gezien. Op de vraag of ze een stuk glas hadden gezien, hadden degenen aan wie de "ingeslagen" versie van de vraag was gesteld, meer kans om onjuist te melden dat ze gebroken glas hadden gezien.
5 - De voorbode van de waarnemer
De manier waarop we anderen waarnemen en hoe we hun acties toekennen , hangt af van verschillende variabelen, maar kan sterk worden beïnvloed door de vraag of we de acteur of de waarnemer in een situatie zijn . Als het gaat om onze eigen acties, zijn we vaak te geneigd om dingen toe te schrijven aan externe invloeden. Je zou kunnen klagen dat je een belangrijke vergadering hebt verprutst omdat je jetlag had of dat je een examen hebt afgewezen omdat de leraar te veel strikvragen stelde.
Als het gaat om het uitleggen van de acties van andere mensen, dan zijn we echter veel meer geneigd om hun gedrag toe te schrijven aan interne oorzaken. Een collega verknalde een belangrijke presentatie omdat hij lui en incompetent is (niet omdat hij ook een jetlag had) en een medestudent een test heeft gebombardeerd omdat ze ijver en intelligentie mist (en niet omdat ze dezelfde test heeft gedaan als jij met al die strikvragen) ).
6 - Het valse consensuseffect
Mensen hebben ook een verrassende neiging om te overschatten hoeveel andere mensen het eens zijn met hun eigen overtuigingen, gedrag, attitudes en waarden, een neiging die bekend staat als het valse consensuseffect . Dit kan ertoe leiden dat mensen niet alleen ten onrechte denken dat iedereen het met hen eens is - het kan soms leiden tot overwaardering van hun eigen mening.
Onderzoekers geloven dat het valse consensuseffect om verschillende redenen gebeurt. Ten eerste hebben de mensen met wie we de meeste tijd doorbrengen, onze familie en vrienden, vaak de neiging om zeer vergelijkbare meningen en overtuigingen te delen. Daarom beginnen we te denken dat deze manier van denken de mening van de meerderheid is, zelfs als we samen zijn met mensen die niet tot onze groep van familie en vrienden behoren.
Een andere belangrijke reden waarom deze cognitieve vooringenomenheid ons zo gemakkelijk uitschakelt, is dat geloven dat andere mensen net als wij zijn, goed is voor ons zelfrespect . Het stelt ons in staat om ons "normaal" te voelen en een positieve kijk op onszelf te behouden in relatie tot andere mensen.
7 - Het Halo-effect
Onderzoekers hebben ontdekt dat studenten de neiging hebben om knappe leraren te beoordelen als slimmer, vriendelijker en grappiger dan minder aantrekkelijke instructeurs. Deze neiging tot onze eerste indruk van een persoon om invloed uit te oefenen op wat we in het algemeen van hen denken, staat bekend als het halo-effect .
Deze cognitieve vertekening kan een krachtige impact hebben in de echte wereld. Werkzoekenden die als aantrekkelijk en sympathiek worden ervaren, worden bijvoorbeeld ook eerder gezien als bekwaam, slim en gekwalificeerd voor hun werk.
Ook bekend als het 'fysieke aantrekkelijkheidsstereotype' of het 'wat is mooi is' goed 'principe' worden we bijna elke dag beïnvloed door of gebruiken we de halo om anderen te beïnvloeden. Denk aan een product dat op de markt wordt gebracht door een goed geklede, goed verzorgde en zelfverzekerde vrouw versus een vrouw die slecht gekleed en mompelt. Door welke verschijning wordt u eerder gevraagd om uit te gaan en het product te kopen?
8 - De zelfbedienende vooringenomenheid
Een andere lastige cognitieve vertekening die uw denken vervormt, staat bekend als de zelfingenomen vooroordelen . Kortom, mensen geven zichzelf vaak de eer voor successen, maar leggen de schuld voor mislukkingen bij externe oorzaken.
Als je het goed doet met een project, ga je er waarschijnlijk vanuit dat je hard hebt gewerkt. Maar als het slecht afloopt, geeft u eerder de schuld aan omstandigheden of pech. Deze bias speelt een belangrijke rol; het helpt ons zelfrespect te beschermen. Het kan echter vaak ook leiden tot verkeerde attributies, zoals anderen de schuld geven voor onze eigen tekortkomingen.
9 - De beschikbaarheidheuristiek
Nadat je verschillende nieuwsberichten van autodiefstallen in je buurt hebt gezien, begin je misschien te geloven dat dergelijke misdaden vaker voorkomen dan ze zijn. Deze neiging om de waarschijnlijkheid te schatten dat iets gebeurt op basis van het aantal voorbeelden dat gemakkelijk in je opkomt, staat bekend als de beschikbaarheidheuristiek . Het is in wezen een mentale kortere weg die is ontworpen om ons tijd te besparen wanneer we proberen het risico te bepalen.
Het probleem bij het vertrouwen op deze manier van denken is dat het vaak leidt tot slechte schattingen en slechte beslissingen. Rokers die nooit iemand hebben gekend die zou overlijden aan een rookgerelateerde ziekte, zouden bijvoorbeeld de gezondheidsrisico's van roken kunnen onderschatten. Als je daarentegen twee zussen en vijf buren hebt die borstkanker hebben gehad, zou je kunnen denken dat dit nog meer voorkomt dan de statistieken ons vertellen.
10 - De optimisme-voorbode
Een andere cognitieve vertekening die zijn wortels heeft in de beschikbaarheidsheuristiek staat bekend als de optimisme-bias . In wezen zijn we geneigd te optimistisch te zijn voor ons eigen bestwil. We overschatten de kans dat er goede dingen met ons gebeuren terwijl we de waarschijnlijkheid onderschatten dat negatieve gebeurtenissen ons leven zullen beïnvloeden. We nemen aan dat gebeurtenissen zoals echtscheiding, baanverlies, ziekte en overlijden met andere mensen gebeuren.
Dus welke impact heeft dit soms onrealistische optimisme echt op ons leven? Het kan mensen ertoe brengen gezondheidsrisico's te nemen, zoals roken, slecht eten of het niet dragen van een veiligheidsgordel.
Het slechte nieuws is dat uit onderzoek is gebleken dat dit optimisme-vooroordeel ongelooflijk moeilijk te verminderen is. Er is echter goed nieuws. Deze neiging tot optimisme helpt om een gevoel van anticipatie voor de toekomst te creëren, mensen de hoop en motivatie te geven die ze nodig hebben om hun doelen na te streven. Dus hoewel cognitieve vooroordelen ons denken kunnen verstoren en soms tot slechte beslissingen leiden , zijn ze niet altijd zo slecht.
Bottom Line op cognitieve bias
De cognitieve vooroordelen hierboven zijn gebruikelijk en beïnvloeden gezamenlijk veel van onze gedachten en uiteindelijk ook de besluitvorming. Veel van deze vooroordelen zijn onvermijdelijk. We hebben eenvoudigweg niet de tijd om elke gedachte in elke beslissing te beoordelen op de aanwezigheid van enige vertekening. Maar het begrijpen van deze vooroordelen is erg nuttig om te leren hoe ze ons kunnen leiden naar slechte beslissingen in het leven.
> Bronnen:
> Gratton, G., Cooper, P., Fabiani, M., Carter, C., en F. Karayanidis. Dyamics of Cognitive Control: Theoretical Bases Paradigms, and a view of the future. Psychofysiologie . 17 oktober. (Epub in print).