De actor-observator bias is een term in de sociale psychologie die verwijst naar een neiging om de eigen acties toe te schrijven aan externe oorzaken, terwijl het gedrag van andere mensen wordt toegeschreven aan interne oorzaken. Het is een soort van attributieve vooringenomenheid die een rol speelt in hoe we waarnemen en omgaan met andere mensen. In wezen hebben mensen de neiging om verschillende attributies te maken, afhankelijk van of ze de acteur of de waarnemer in een situatie zijn.
Acteur-Observer Bias
De vertekening van de actor-waarnemer is meestal uitgesprokener in situaties waarin de uitkomsten negatief zijn. Bijvoorbeeld, in een situatie waarin een persoon iets negatiefs ervaart, zal het individu vaak de situatie of omstandigheden de schuld geven. Wanneer iemand iets negatiefs overkomt, geven mensen het individu vaak de schuld voor hun persoonlijke keuzes, gedrag en acties.
Als een arts bijvoorbeeld iemand vertelt dat zijn cholesterolniveaus hoog zijn, kan de patiënt factoren die buiten zijn controle vallen, zoals genetische of omgevingsinvloeden de schuld geven. Maar hoe zit het wanneer iemand anders erachter komt dat zijn cholesterolniveaus te hoog zijn? In dergelijke situaties schrijven mensen het toe aan zaken als slecht dieet en gebrek aan lichaamsbeweging. Met andere woorden, wanneer het ons overkomt, is het buiten onze controle, maar wanneer het met iemand anders gebeurt, is het allemaal hun schuld.
Onderzoekers hebben ontdekt dat mensen minder vaak bezwijken voor deze vooringenomenheid met mensen die ze goed kennen, zoals goede vrienden en familieleden. Waarom? Omdat we meer informatie hebben over de behoeften, motivaties en gedachten van deze personen, zijn we waarschijnlijker verantwoordelijk voor de externe krachten die van invloed zijn op gedrag.
De voorkennis van de acteur-waarnemer begrijpen
Dus wat veroorzaakt de vooroordeel van de acteur-waarnemer? Een mogelijke reden is dat wanneer mensen de acteurs in een situatie zijn, ze hun eigen acties niet kunnen zien. Als zij echter de waarnemers zijn, kunnen zij gemakkelijk het gedrag van andere mensen waarnemen. Hierdoor zullen mensen meer geneigd zijn om situationele krachten te overwegen bij het toewijzen van hun eigen acties, maar zich te concentreren op interne kenmerken bij het uitleggen van het gedrag van andere mensen.
Stel je bijvoorbeeld voor dat je klas zich klaarmaakt voor een grote test. U slaagt er niet in om uw eigen studiegedrag (of het gebrek daaraan) in de aanloop naar het examen te observeren, maar richt u op situationele variabelen die van invloed zijn op uw prestaties tijdens de test. De kamer was heet en benauwd, je potlood bleef breken en de student naast je bleef afleidende geluiden maken tijdens de hele test. Wanneer je je resultaten terugkrijgt en beseft dat je het slecht gedaan hebt, geef je die externe afleiding de schuld voor je slechte prestaties in plaats van dat je je slechte studiegewoontes voorafgaand aan de test erkent.
Een van je vrienden deed het ook heel slecht, maar je denkt meteen na over het feit dat hij vaak de klas overslaat, nooit zijn studieboek leest en nooit aantekeningen maakt. Nu dat je de toeschouwer bent, maken de toeschrijvingen je een verschuiving om je te concentreren op interne kenmerken in plaats van dezelfde situationele variabelen waarvan je denkt dat ze hebben bijgedragen aan je eigen substandaard-testscore.
Welke impact heeft het?
Het is duidelijk dat de vertekening van de actor-waarnemer problematisch kan zijn en vaak tot misverstanden en zelfs argumenten leidt.
"In een betoog, kan het voor beide partijen normaal zijn om zichzelf te zien als een reactie op wat de ander doet." Hij begon ermee! "Is een veelgehoorde klacht, vaak aan beide kanten gehoord, omdat elke kant zijn eigen gedrag aan de situatie toeschrijft maar het gedrag van de anderen naar hun eigenschappen en andere disposities, "verklaren de auteurs Baumeister en Bushman in hun boek Sociale Psychologie en Menselijke Natuur . "Het lijkt logisch om aan te nemen dat ze vechten omdat ze gemeen zijn, terwijl we vechten omdat ze ons aanvielen.
Of, in de eenvoudigere woorden van pro hockey, speel Barry Beck op een ruzie die in één spel uitbrak: 'We hebben maar één persoon de schuld en dat is elkaar!' "
Ook bekend als: Actor-Observer Discrepancy, Actor-Observer Effect
> Bronnen:
Aron, A., Aron, EN, & Smollan, D. Opname van de ander in de zelf-schaal en de structuur van interpersoonlijke nabijheid. Journal of Personality and Social Psychology. 1992; 63: 596-612.
Baumeister, RF, & Bushman, B. Social Psychology and Human Nature, Comprehensive Edition. Belmont, CA: Wadsworth; 2014.
Jones, EE, & Nisbett, RE The Actor and the Observer: Divergent Perceptions of the Causes of Behavior . New York: General Learning Press; 1971.