Angst is een krachtige en primitieve menselijke emotie. Het waarschuwt ons voor de aanwezigheid van gevaar en was van cruciaal belang om onze voorouders in leven te houden. Angst kan eigenlijk worden verdeeld in twee fasen, biochemisch en emotioneel. De biochemische respons is universeel, terwijl de emotionele respons sterk geïndividualiseerd is.
Biochemische reactie
Wanneer we een waargenomen gevaar confronteren, reageren onze lichamen op specifieke manieren.
Fysieke reacties op angst omvatten zweten, verhoogde hartslag en hoge adrenaline. Deze fysieke reactie wordt soms de "vecht- of vlucht" -respons genoemd, waarbij het lichaam zich voorbereidt op een gevecht of wegrennen.
Deze biochemische reactie is waarschijnlijk een evolutionaire ontwikkeling. Het is een automatisch antwoord en is cruciaal om te overleven.
Emotioneel antwoord
De emotionele reactie op angst is zeer persoonlijk. Sommige mensen zijn adrenalineverslaafden , gedijen op extreme sporten en andere angstaanjagende opwindende situaties. Anderen hebben een negatieve reactie op het gevoel van angst en vermijden ten koste van alles angstwekkende situaties. Hoewel de fysieke reactie hetzelfde is, kan angst als positief of negatief worden ervaren.
Acclimatisatie
Herhaalde blootstelling aan vergelijkbare situaties leidt tot bekendheid. Dit vermindert zowel de angstreactie als de resulterende opgetogenheid, waardoor adrenalineverslaafden steeds nieuwe en grotere sensaties zoeken.
Het vormt ook de basis van sommige fobiebehandelingen , die afhankelijk zijn van het langzaam minimaliseren van de angstreactie door het vertrouwd te laten voelen.
Psychologie van fobieën
Een aspect van angststoornissen kan een neiging zijn om angst voor angst te ontwikkelen. Waar de meeste mensen de neiging hebben om alleen angst te ervaren tijdens een situatie die als eng wordt ervaren, kunnen degenen die aan angststoornissen lijden, bang worden dat ze een angstrespons zullen ervaren.
Ze zien hun angstreacties als negatief en gaan uit van hun manier om die reacties te vermijden.
Een fobie is een verdraaiing van de normale angstreactie. De angst is gericht op een object of situatie die geen reëel gevaar oplevert. De lijder erkent dat de angst onredelijk is, maar kan de reactie niet helpen. In de loop van de tijd neigt de angst te verergeren naarmate de vrees voor angstrespons vat krijgt.
Fobieën behandelen
Fobiebehandelingen die gebaseerd zijn op de psychologie van angst hebben de neiging zich te concentreren op technieken als systematische desensibilisatie en overstromingen. Beide technieken werken met de fysiologische en psychologische reacties van het lichaam om de angst te verminderen.
Bij systematische desensibilisatie wordt de cliënt geleidelijk aan geleid door een reeks blootstellingssituaties. Een cliënt met slangenangst kan bijvoorbeeld de eerste sessie doorbrengen met praten over slangen. Langzaam, tijdens volgende sessies, zou de cliënt door het kijken naar foto's van slangen worden geleid, met speelgoedslangen spelen en uiteindelijk een levende slang hanteren. Dit gaat vaak gepaard met het leren en toepassen van nieuwe copingtechnieken om de angstreactie te beheren.
Overstromingen is een vorm van belichtingstechniek maar kan behoorlijk succesvol zijn. Bij overstroming wordt de cliënt blootgesteld aan een grote hoeveelheid van het gevreesde object of de situatie tot de angst afneemt.
Het is belangrijk dat dergelijke confronterende benaderingen alleen worden ondernomen met de begeleiding van een opgeleide professional in de geestelijke gezondheidszorg. Dit zijn potentieel traumatische technieken, maar in sommige omstandigheden hebben ze een uitstekend succespercentage.
Bron:
Tomlinson, Nicole. In diepte: psychologie. "Fear Factors." CBC News. 31 oktober 2007. 15 maart 2008. http://www.cbc.ca/news/background/psychology/fear.html